Turizmde Sessiz Tehdit: Otel Yangınları ve Önlemler

 Dr. Zekeriya Bingöl  /  KONUK YAZAR

Turizmde Sessiz Tehdit: Otel Yangınları ve Önlemler

Turizmde kalite, güvenli ortam ve yangına karşı önlemle başlar.

Türkiye’nin dört bir yanında otellerde yaşanan yangınlar, turizm sektörümüz için görünmeyen ama en kritik risklerden biri haline gelmiştir. Artan sıcaklıklar, yoğun sezon telaşı, ihmaller ve tesisatta yapılan yanlış uygulamalar, otel yangınlarını hem can hem de mal güvenliği açısından ciddi bir tehdit hâline getirmektedir. Bu durum, yalnızca işletme sahiplerini değil, misafirlerin güvenliğini, ülke turizminin itibarını ve sürdürülebilirlik hedeflerini de doğrudan ilgilendirmektedir.

Otel Yangınlarının Başlıca Nedenleri

Otel yangınlarının büyük çoğunluğu önlenebilir nedenlere dayanmaktadır:

• Elektrik tesisatında kullanılan yanlış sigorta değerleri, kaçak akım röleleri ve ince kesitli kablolar
• Mutfaklarda yağ yangınları ve yetersiz havalandırma
• Çamaşırhanelerde aşırı ısınan makineler veya kısa devreler
• Personelin yangın ve tahliye eğitimi eksikliği
• Acil çıkışların kapalı veya yetersiz olması
• Sigara içme kurallarına uyulmaması ve izmarit atıkları
• Bakanlık ve belediyelerin denetimlerinde eksiklikler

Bu faktörlerin çoğu, periyodik kontroller ve temel kurallarla önlenebilecek risklerdir.

Dünya ve Türkiye’de Öne Çıkan Otel Yangınları

1. Bolu-Kartalkaya, Türkiye (21 Ocak 2025): On iki katlı bir otelde mutfakta başlayan yangın, eksik yangın algılama ve sprinkler sistemleri nedeniyle hızla yayıldı. 78 kişi hayatını kaybetti, 51 kişi yaralandı.

2. Uludağ, Bursa, Türkiye (27 Mart 2025): Lisanssız bir otelde çıkan yangında 2 kişi yaşamını yitirdi, 4 kişi yaralandı. Güvenlik eksiklikleri sektörün dikkatini çekti.

3. Marmaris, Türkiye (4 Nisan 2025): Kazan dairesinde başlayan yangın, 700 kişilik güvenli tahliye ile sonlandı. Can kaybı yaşanmadı, birkaç yaralanma oldu. Olay, şanslı bir vaka olarak kayıtlara geçti.

Yurtdışında da durum farklı değil. İspanya, Yunanistan, Las Vegas… Yangınlar hemen her ülkede turizmin güvenlik sınırlarını test ediyor. Şans eseri can kaybı yaşanmamış olabilir, ama bu, önlem almayı erteleyebileceğimiz anlamına gelmiyor.

4. Baleares (Majorca), İspanya (7 Temmuz 2025): Gece yarısı çıkan yangın, yaklaşık 530 turistin tahliyesiyle can kaybı olmadan atlatıldı.

5. Girit, Yunanistan: Orman yangını nedeniyle 1.500 kişi tahliye edildi; ciddi yaralanma yaşanmadı.

6. Las Vegas, ABD (5 Temmuz 2025): İnşaat halindeki otelde çıkan yangında misafirler tahliye edildi, ciddi mal veya can kaybı olmadı.

Yangınların Turizm Sektörüne Etkileri

• Can ve mal kaybı: Çalışanlar ve misafirler tehlike atlattı, milyonlarca liralık zarar oluştu.
• Rezervasyon iptalleri ve imaj kaybı: Yabancı turistler güvenlik endişesiyle otellere rezervasyon yapmadan önce sorular sormaya başladı.
• Sigorta maliyetlerinde artış: Riskli otellerin sigorta primleri yükseldi, bazıları sigorta kapsamı dışında kaldı.
• Yasal yaptırımlar: Yangın yönetmeliğine uymayan işletmelere cezai yaptırımlar ve kapatma kararları uygulanmaktadır.

Turizmde Yangının Bedeli

Çalışanlar ve misafirler tehlike atlattı, can ve mal kaybı yaşandı.  Milyonlarca liralık zarar oluştu. Otel yangınları, sadece can kaybı yaratmıyor:

• Rezervasyon iptalleri ve imaj kaybı. Yabancı turistler güvenlik endişesiyle otellere rezervasyon yapmadan önce yangın tedbirleri tam mı diye sorular sormaya başladı.
• Riskli otellerin sigorta primleri yükseldi, bazıları sigorta kapsamı dışında kaldı.
• Yangın yönetmeliğine uymayan işletmelere cezai yaptırımlar ve kapatma kararları alındı.

Türkiye 2024’te 62 milyon turist ağırladı; ancak güvenlik endişeleri, bu büyümeyi yavaşlattı. 2025 yaz sezonunun ikinci yarısında doluluk oranları toparlasa da, yangın korkusu sektörde hâlâ büyük bir engel.

Yangınları Önlemek için Ne Yapmalı?

Yangınları önlemenin yolu basit ama uygulanması şart olan adımlardan geçiyor:

• Binaların elektrik ve gaz sistemleri düzenli olarak denetlenmeli, eksikler derhal giderilmeli.
• Personel temel yangın eğitimi ve tahliye prosedürleri konusunda yılda en az bir kez tatbikat yapmalı.
• Her katta yangın söndürücüler, duman dedektörleri ve sprinkler sistemleri çalışır durumda olmalı. Misafir odalarında tahliye planları bulundurulmalı.

• Sigara içme alanları dışında izmarit bırakılmamalı; odalarda sigara ve açık ateş yasaklanmalı. Bunun için sigara ve açık ateş kullanımına sıkı kurallar getirilmeli
• Dijital takip ve otomasyon sistemleriyle sıcaklık artışı, duman yoğunluğu gibi tehlikeler anında tespit edilmeli.

Bakanlık yetkilerinin yoğunlaştığı bu süreçte, denetimlerin etkili ve sıkı olması kritik. Basit usul turizm belgeleri dağıtılırken güvenlik önlemleri arkada kalmamalı.

Sonuç: Güvenli Turizm, Güvenli Tesislerle Başlar

Kartalkaya ve Uludağ’daki trajik örnekler, otel yangınlarının ne kadar yıkıcı olabileceğini gösteriyor. Turizmde güvenlik, yalnızca müşteri memnuniyeti değil, hayat kurtaran bir kriterdir.

Bir kıvılcım bir oteli değil; binlerce hayatı yakabilir. Turizmde kalite, misafirlerin güvende hissettiği bir ortam sunmaktan geçer.

Doğru tedbirler alındığında yangınların %90’ı önlenebilir. Kaliteli turizm, misafirlerin güvende hissettiği ortamdan geçer. Güvenli tesisler, eğitimli personel, teknolojik erken uyarı sistemleri ve etkin denetimler hem misafirlerin güvenliğini sağlar hem de Türkiye turizminin sürdürülebilirliğini korur.

Unutmayalım: Bir oteli marka yapan sadece konfor değil, güvenliktir. Turizmde güvenlik lüks değil; zorunluluk ve sorumluluktur.